Դաս 10.
7. Տասնորդական կոտորակների բազմապատկումը
Տեսական նյութ
Դրական տասնորդական կոտորակները բազմապատկելու
համար պետք է`
1) անտեսելով կոտորակների գրառումներում եղած ստորակետները` բազմապատկել ստացված բնական թվերը,
2) ստացված արտադրյալում աջից ստորակետով առանձնացնել
այնքան թվանշան, քանի թվանշան որ կա երկու արտադրիչների
կոտորակային մասերում միասին։
Օրինակ` 23,5 ⋅ 0,01 = 0,235 ։
Այս հաշվեկանոնին կարելի է հանգեցնել նաև այն դեպքերը, երբ
արտադրիչներից մեկը բացասական տասնորդական կոտորակ է։
Ձևակերպենք համապատասխան հաշվեկանոնը։
Տասնորդական կոտորակները բազմապատկելու համար պետք է՝
1) բազմապատկել այդ կոտորակների բացարձակ արժեքները,
2) ստացված արտադրյալից առաջ դնել + նշանը, եթե բազմապատկվող
կոտորակներն ունեն նույն նշանը, և դնել – նշանը, եթե
բազմապատկվող կոտորակների նշանները տարբեր են։
0,25 x 0,2 = 0,050 = 0,05
0,25×0,2 = 25/100 x 2/10 = 50/1000 = 5/100 = 0,05
Առաջադրանքներ(դասարանում)
1) Կատարե՛ք բազմապատկում.
ա) 3,81 ⋅ 2,95 = 11,2935 դ) 17,32 ⋅ 896,1 = 15520,652 15 520,652 է) 0,1 ⋅ 0,001 = 0,0001
բ) 16,387 ⋅ 0,29 = 4,75223 ե) 1,11 ⋅ 0,32 = 0,3552 ը) 23,57 ⋅ 8,192 = 193 = 193,08544
գ) 0,782 ⋅ 0,55 = 0,4301 զ) 0,92 ⋅ 10,03 = 9,2276 թ) 17,17 ⋅ 17,17 = 294,8089
2) Կատարե՛ք բազմապատկում.
ա) 12 ⋅ 0,36 = 4,32 դ) 4 ⋅ 2,575 = 10,3 է) 85 ⋅ 18,43 = 1566,55
բ) 200 ⋅ 1,25 = 250 ե) 77 ⋅ 0,98 = 75,46 ը) 9 ⋅ 34,392 = 309,528
գ) 5 ⋅ 66,99 = 334,95 զ) 134 ⋅ 1,73 = 231,82 թ) 236 ⋅ 7,24 = 1708,64
ա) 12 ⋅ 0,36 = 4,32
3) Կատարե՛ք բազմապատկում.
ա) 7,31 ⋅ 2,06 = 15,0586
բ) 20,02 ⋅ (–11,99) = -460,2598
գ) 0,1 ⋅ 4,767 = 0,4767
դ) (–34,8) ⋅ (–0,348) = 12,1104
ե) (–5,32) ⋅ (–2,2) = 11,704
զ) 12,12 ⋅ 10,01 = 121.3212
Լրացուցիչ(տանը)
4) Կատարե՛ք բազմապատկում.
ա) 6,251 ⋅ 7 = 0,759 դ) 14,55 ⋅ 2 = 29,1 է) 7,86 ⋅ 12 = 94,32
բ) 0,302 ⋅ 5 = 1,51 ե) 0,04 ⋅ 85 = 3,4 ը) 12,5 ⋅ 80 = 1000
գ) 18,11 ⋅ 30 = 543,3 զ) 6,37 ⋅ 9 = 57,33 թ) 31,232 ⋅ 25 = 780.6
5) Ճանապարհորդը 4 ժ քայլել է 5,2 կմ/ժ արագությամբ և 3 ժ՝ 4,8 կմ/ժ արագությամբ։ Որքա՞ն ճանապարհ է նա անցել։
4*5,2=20,8
3*4,8=14,4
20,8+14,4=37,2
Պատ.`37,2
6) Կատարե՛ք գործողությունները և համեմատե՛ք արդյունքները.
ա) 3,76 ⋅ 0,1 և 10,26 ⋅ 0,03 դ) 4,25 ⋅ 11,1 և 56,8 ⋅ 0,2
0,376 < 0,3078 47,175 > 11,34
բ) 5,71 ⋅ 23 և 2,8 ⋅ 45 ե) 0,705 ⋅ 9,43 և 8,99 ⋅ 0,77
131,33 > 126 6,64815 > 6,9223
գ) 1,92 ⋅ 8,4 և 17,5 ⋅ 0,8, զ) 0,006 ⋅ 1000 և 100 ⋅ 0,083:3
16,128 > 14 6 < 8,3