Դաս 7.

4. Ռացիոնալ թվերով գործողությունների օրենքները

Տեսական նյութ

Ինչպես բնական, ամբողջ թվերի դեպքում, այնպես էլ ռացիոնալ թվերի դեպքում տեղի ունեն մեզ ծանոթ թվաբանական օրենքները: Այսինքն՝

եթե a-ն, b-ն, c-ն ռացիոնալ թվեր են, ապա՝

1. a+ b = b + a (գումարման տեղափոխական օրենք)

2. a ⋅ b = b ⋅ a (բազմապատկման տեղափոխական օրենք)

3. (a + b) + c = a + (b + c)(գումարման զուգորդական օրենք)

4. (a ⋅ b) ⋅ c = a ⋅ (b ⋅ c) (բազմապատկման զուգորդական օրենք)

5. (a + b) ⋅ c = a ⋅ c + b ⋅ c։ (բաշխական օրենք)

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Օգտվելով գումարման տեղափոխական և զուգորդական

օրենքներից՝ հաշվե՛ք առավել հարմար եղանակով.

ա/-3/4+2-11/12+3/4+11/12=2

-3/4+3/4=0

-11/12+11/12=0

2+0=2

բ/-1/2-2/5+1.3/4+2/5+4.1/4=6.1/2

-2/5+2/5=0

1.3/4+4.1/4=6

-1/2-6=6.1/2

գ/+8.3/5-6.3/7-4/15-1.1/25+6.3/7=7.62/75

-6.3/7+6.3/7=0

+8.3/5-(-4/15)=8.3/5+4/15=8.3/5+4/15=8.9+4/15=8.13/15

8.13/15-1.1/25=7.13/15-1/25=7.65-3/75=7.62/75

դ/-9.2/7-4/21+8/9+8.2/7-8/9= -1.-4/21

+8/9-(-8/9)=0

-9.2/7-8.2/7= -1

-1-4/21= -1+(-4/21)= -1.-4/21

2) Հաշվե՛ք (a + b) + c և (c + b) + a արտահայտությունների արժեքները,

եթե՝

a= -3.8/9

b= -4.5/12

c= +2.4/15

1)(-3.8/9+(-4.5/12))+2.4/15= -6.7/180

-4.5/12+2.4/15= -2.5/12-4/15= -2.25-16/60= -2.9/60= -2.3/20

-2.3/20+(-3.8/9)= -5.3/20+8/9= -5.27+160/180= -5.187/180= -6.7/180

2)-3.8/9+(-4.5/12)= -7.8/9+5/12= -7.64+30/72= -7.94/72= -8.22/72= -8.11/36

-8.11/36+2.4/15= -6.7/180

a=10.17/30

b= -8.9/25

c= -12.11/20

(10.17/30)+(-8.9/25))+(-12.11/20)= -10.103/300

10.17/30+(-8.9/25)= +2.17/30-9/25=2.425-270/750= +2.155/750=2.31/150

2.31/150+(-12.11/20)= -10.31/150-11/20= -10.62-165/300= -10.103/300

-8.9/25+(-12.11/20)= -20.180-275/500= -20.95/500= -20.19/100

10.17/30+(-20.19/100)= -10.170-57/300= -10.113.300