Կարդալ պատմվածքի երրորդ հատվածը (մինչև … թաղեցին քարե գաղտնարանում):

Դուրս գրել անհասկանալի բառերը և բացատրել բառարանի օգնությամբ:

Հրաբորբոք — հրով բորբոքված; հրի պես բորբոքված, թեյ, տաք

Կոկոզավիզ — Վիզը՝ պարանոցը գոռոզաբար ձգած, վիզը տնկած, գոռոզ:

Բանսարկել — չարախոսել

Դավ — գաղտնի մտածված կամ նախապատրաստված չարամիտ արարք՝ գործ

Ինչ էր փորձում քարոզել Զվարթը:

Իմ կարծիքով Զվարթի այդ եռանդը ինչ-որ ճկուն միտք արտահայտելու, մեզ թույլ է տալիս հասկանալ, որ այդ քարոզը վերաբերվում է մարդկանց մտածելակերպին։ Զվարթը՝ այդ ճարտար մտքով երեխան, չէր ամաչում իր սեփական կարծիքն ու միտքը արտահայտել, նույնիսկ չէր վախենում։ Իհարկե վանականները, Ազարիան և աբեղները դեմ էին իր մտքերին, ասում էին, թե նա պիղծում է Աստվածաշունչը, կամ էլ հենց իր պատմած պատմությունը, բայց Զվարթը այդ խոսքերից ավելի ճակատագրական էր լինում ու ավելի կառուցողական մտքեր էր արտահայտում։ Իմ կարծիքով նա քարոզում էր խոսքի ազատությունը, որ ամեն մարդ մեր աշխարհում իրավունք ունի իր սեփական տեսակետը, կարծիքն ու միքտը արտահայտել, առանց կաշկանդվելու։ Դրա համար Զվարթը այդպես աշխույժ էր այդ հարցում, ինչքան էլ, որ նրան դիմադրում էին, նրան վախացնում էին ու սպառնում էին, միևնույնն է ինքը իր խոսքը ազատ էր պահում ու ազատ մտքեր էր արտահայտում։

Ինչու՞ է նախանձը, սահմանափակը փորձում միշտ փակել Սիրո ճանապարհը:

Մեր աշխարհը այնպես է կառուցված, որ մարդն է ընտրում ինչպիսին լինել։ Վերևներից չեն ուղորդում լինել անկեղծ, չար, արդար կամ հիշաչար։ Մենք ենք ընտրում, թե ինչպիսին մեզ ցույց տանք հասարակության մեջ։ Մենք ենք ընտրում մեր կերպարը։ Ինչպես այսօրվա մեր համակարգչային խաղերում, այդպես էլ կյանքում։ Մենք վերցնում ենք անճանաչ մի կերպարի, որը կապ չունի ինչ ձև կամ տեսք ունի, ու մենք սկսում ենք կառուցել նրան։ Սկսում ենք խաղում ցույց տալ նրա բնավորությունը։ Նույնն էլ մենք անում ենք կյանքում։ Մենք ստեղծում ենք հերոս՝ մեզ, որին ուղորդելու ենք։ Մարդկանց մեջ շատերն են նախանձ, չարամիտ, հիշաչար, ատելությամբ լցված։ Մեր հասարակությունը այնպես է կազմավորվել, որ մասնատվել է դարերի ընթացքում տարբեր բաժինների։ Այդ բաժինները հենց այն ցուցանիշն են, որոնք բնութագրում են մարդուն վիճակը։ Մարդիկ, երբ լինում են նախանձ, չեն կարողանում իրենց պահել, սկսում են չարախոսել, բամբասել, բանսարկել ուրիշների նկատմամբ, նրանք սկսում են ատել այդ մարդուն։ Իսկ, երբ մարդ նախանձ է ու չար ինչ-որ մեկի նկատմամբ, նա արդեն չի կարող սիրել այդ մարդուն, քանի որ նա խռովված է նրանից։ Եթե մարդ անկեղծ սիրում է ինչ-որ մեկին, նա այդպես չի անում, նա ի սկզբանե փորձում է ավելի շատ ուշադրության արժանանալ այդ մարդու կողմից, ոչ թե այնպես անել, որպեսզի ավելի հեռու մնա այդ մարդու իրենից։ Ես շատ մարդկանց եմ ճանաչում, ովքեր մարդու մեջքի հետևում նրա մասին բամբասում են։ Նրանք մտածում են, թե որտեղից է այսքան հարուստ դիմացինը, այսքան բարեկեցիկ, բայց չեն մտածում, որ շատ ցանկանան, կարող են իրենք էլ փոխեն իրենց կյանքը։ Ուղղակի մեր հասարակության մեջ արդեն ձևավորվել է այս տերմինը “թող մյուսները աշխատեն, ես էլ կնստեմ”։ Այս տերմինի պատճառով են մարդիկ նախանձ ու չար դառնում, քանի որ չեն գիտակցում, որ իրենք նույնպես կարող են հասնել ու նույնիսկ անցնել այն գագաթնակետը, որը հասել է իրենց դիմացինը։ Եթե մարդկանց մեջից դուրս գա այդ չարը, այդ ցավը, ապա մարդիկ կլինեն ավելի ներողամիտ ու կսկսեն հետևել “Սիրո ճանապարհին”, և կտեսնեն մարդկանց մեջ բարին, այլ ոչ թե չարը։