Gelin Kayası
Ağva sahilinde insan şeklinde beyaz bir kaya vardır. Bu kayanın adı “Gelin Kayası”dır. Efsaneye göre çok uzun yıllar önce, Ağva meşhur değilmiş, küçük bir balıkçı köyüymüş. Bu köyde 18 yaşında çok güzel bir kız varmış. Bu kızın balıkçı bir nişanlısı varmış. Genç kız ve nişanlısının evlenecekleri günün sabahı delikanlı balık tutmak için denize gitmiş. Aniden çok kötü bir fırtına çıkmış. Delikanlının balıkçı teknesi fırtınada batmış ve delikanlı da denizde boğulmuş. Genç kız düğüne kadar nişanlısını beklemiş fakat nişanlısı gelmemiş. Genç gelin kayalıkların üzerinde günlerce, haftalarca nişanlısını beklemiş fakat kimse gelmemiş. Bir gün Allah’a “Allah’ım! Ya beni taşa çevir ya da sevgilimi geri getir!” diye dua etmiş. Allah kızın duasını kabul etmiş ve kızı taşa çevirmiş.
.jpg?format=jpg&quality=50)
Հարս քարը
Աղվա լողափում մարդու կերպարանքով մի ափ կա։ Այս ափի անունը “Հարս ափ” է։ Ավանդույթին համաձայն, շատ երկար տարիներ առաջ, Աղվան հայտնի չէր, փոքր մի ձկնորսական գյուղ էր։ Այս գյուղում 18 տարեկան շատ սիրուն աղջիկ կար։ Այս աղջիկը ձկնորս նշանած ուներ։ Երիտասարդ աղջիկը և նրա նշանածը նրանց ամուսնանալու օրվա առավոտյան որձ ձուկ բռնելու համար գնացին ծով։ Անիից շատ վատ փոթորիկ եղավ։ Տղա ձկնորսի նավակը ուժեղ փոթորկի մեջ ընկավ և տղան նույնպես ընկավ ծովը։ Երիտասարդ աղջիկը մինչև նշանադրություն սպասեց, սակայն այն չեկավ։ Երիտասարդ հարսը քարերի վրա օրերով, շաբաթներով սպասեց նշանադրությանը, սակայն ոչ մեկ չեկավ։ Մի օր Ալահին աղոթելով ասաց․ “Իմ Ալլահ, ինձ քար դարձրու և իմ սիրածին հետ բեր”։ Ալլահը ընդունեց նրա աղոթը և նրան քար դարձրեց։
Taş Olan Kadın
Kore’nin bir köyünde çok fakir bir karı koca varmış. Birbirlerini çok seviyorlarmış. Bu karı kocanın çok küçük bir tarlaları varmış. Orada kendileri için sebze yetiştiriyorlarmış. Bir yıl köye hiç yağmur yağmamış. O yıl köyde kıtlık olmuş ve herkes yiyecek almak için komşu köylere gitmiş. Onlar bazen iki hafta bazen bir ay sonra gelmişler. Bir gün bu karı kocanın bütün yiyeceği bitmiş. Adam yiyecek almak için komşu köye gitmek istemiş. Kadın kocasından ayrılmak istememiş, çok üzülmüş ama başka çare yokmuş. Kocasını yolcu etmiş. Adam yiyecekleri almış. Kadın iki hafta kocasını beklemiş. Kocasının bütün arkadaşları evlerine dönmüş ama kocası dönmemiş. Evde çok az yiyecek varmış. Kadın, yiyecekleri kocası için saklamış ve hiçbir şey yememiş. Her gün köyün en yüksek tepesine çıkmış ve kocasını beklemiş ama kocası gelmemiş. Kadın kocasını haftalarca beklemiş ama kocası gelmemiş. Bugün o tepenin üzerinde insan şeklinde bir taş vardır. Efsaneye göre kadın kocasını beklerken taş olmuş.
Քար դարձած կինը
Քորենի մի գյուղում շատ աղքատ կին ու ամուսին կար։ Իրար շատ էին սիրում։ Այս կինն ու ամուսինը փոքրիկ մի դաշտ ունեին։ Այնտեղ իրենց համար բանջարեղեն էին աճեցնում։ Մի տարի գյուղում ոչ մի անձրև չեկավ։ Այդ տարի սով եղավ և մի քիչ ուտելիք վերցնելու համար հարևան գյուղեր գնացին։ Նրանք մի անգամ երկու շաբաթով, մյուս անգամ՝ մի ամիս հետո վերադարձան։ Մի օր այս կնոջ ու ամուսնու ուտելիքը ամբողջության ավարտվեց։ Մարդը ուտելիք վերցնելու համար ցանկացավ գնալ հարևան գյուղ։ Կինը ամուսնուց չէր ուզում հեռանալ, շատ տխուր էր, բայց ուրիշ ելք չկար։ Ամուսինը ճամփա ընկավ։ Մարդը ուտելիք վերցրեց։ Կինը երկու շաբաթ ամուսնուն սպասեց։ Ամուսնու բոլոր ընկերները վերադարձել են իրենց տները, սակայն ամուսինը չի վերադարձել։ Տանը շատ քիչ ուտելիք կար։ Կինը ամուսնու համար ուտելիքները պահեց ու ոչինչ չկերավ։ Ամեն օր գյուղի ամենաբարձր կետն էր բարձրանում և սպասում էր ամուսնուն, սակայն նա չէր գալիս։ Կինը ամուսնուն շաբաթներով սպասեց, բայց ամուսինը չեկավ։ Այսօր այդ բարձունքի վերևը մարդու կերպարանքով մի քար կա։ Ավանդույթին համաձայն, կինը ամուսնուն սպասելիս քար դարձավ։
Դավիթ Մուրադյան 