Արքայադուստր Դիանան, որին հաճախ անվանում են «Ժողովրդական արքայադուստր», հերոսական կերպար էր, որի շնորհը, կարեկցանքը և մարդասիրական նպատակներին անսասան նվիրվածությունը անջնջելի հետք թողեցին աշխարհում: Դիանա Ֆրենսիս Սփենսերը ծնվել էր 1961 թվականի հուլիսի 1-ին, և ընդունված էր ոչ միայն որպես բրիտանական թագավորական ընտանիքի նշանավոր անդամ, այլ նաև որպես կարեկցանքի, շահերի պաշտպանության և տոկունության խորհրդանիշ:
Դիանայի հերոսությունը բխում էր բարեգործական նախաձեռնություններին նրա նվիրվածությունից և ուրիշների բարեկեցության համար նրա անկեղծ մտահոգությունից: Նրա բարեգործական աշխատանքը տարածվել էր բազմաթիվ պատճառներով, ներառյալ Ձեռքբերովի իմունային անբավարարության համախտանիշի (ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի) խարանի դեմ պայքարը, ականների արգելման արշավը և մանկական հիվանդանոցներին աջակցելը: Մարդկանց հետ շփվելու նրա ունակությունը, անկախ նրանց ծագումից, նրան դարձրեց սիրելի և հարազատ կերպար:
Իր բարեգործական ջանքերից բացի, Դիանան ուշագրավ քաջություն դրսևորեց անձնական մարտահրավերներին դիմակայելու համար: Նրա բաց լինելը հոգեկան առողջության հետ կապված իր պայքարի և հոգեկան հիվանդությունը նսեմացնելու ջանքերի մասին նպաստել է պատնեշների վերացմանը և ավելի կարեկցող հասարակության զարգացմանը:
Արքայադուստր Դիանայի՝ որպես հերոսական կերպարի ժառանգությունը որոշվում է ոչ միայն նրա թագավորական կարգավիճակով, այլև սոցիալական խնդիրների վրա նրա խորը ազդեցությամբ և դրական փոփոխություններ ներշնչելու կարողությամբ: 1997 թվականին նրա ողբերգական մահը խորը կորուստ էր, բայց նրա հիշողությունը պահպանվում է նրա մարդասիրական աշխատանքի մնայուն ազդեցության և կարեկցող ու հերոս կնոջ անժամկետ կերպարի շնորհիվ, որը անջնջելի հետք է թողել միլիոնավոր մարդկանց սրտերում ամբողջ աշխարհում:
Այսպիսով՝ արքայադուստր Դիանայի գործունեության մասին վերը ներկայացված թեկուզև չնչին տեղեկությունը մեզ ստիպում է հավատալ, որ աշխարհում (այն էլ՝ իշխանական խավում) դեռևս կան այնպիսի բարի, հոգատար, մարդամոտ, մարդկանց շահերի համար պայքարող, մարդկանց ցավերով տառապող մարդիկ։ Արքայադուստր Դիանան կնոջ իսկական օրինակ է, նա իր կերպարով ցույց է տալիս մեզ, թե ինչպիսին պիտի լինի իսկական հավատարիմ զույգը, կինը և մայրը։ Նա իր օրինակով ներշնչել է միլիանավոր մարդկանց հավատալ, որ աշխարհն ունակ է փոխվելու դեպի լավը, մարդիկ ունակ են հասկանալու դիմացինին և անհրաժեշտության դեպքում նաև օգնության հասնելու։
Իմ և արքայադուստր Դիանայի միջև կան մեծ նմանություններ։ Առաջինն ու երևի թե ամենաակնհայտը դա մարդկային արժեքները գնահատելն է, մարդուն գնահատելն է։ Ես ևս միշտ ձգտել ու ձգտում եմ մարդկանց և իմ միջև հաստատելու խաղաղ հարաբերություններ։ Միշտ պատրաստ եղել և լինելու եմ օգնելու, թեկուզև բարոյահոգեբանական խորհուրդներ տալու։ Եվ հավատացեք, այդպիսի օրինակները շատ-շատ են։ Արքայադուստր Դիանայի և իմ միջև հաջորդ նմանությունը երևի թե խարիզմատիկ անձնավորություն լինելն է։ Ես ինձ նկարագրելիս խուսափում եմ ավելորդ գովասանքներից, և հորդորում եմ ընթերցողին նյութին վերաբերվել որպես ուսումնատեղեկատվական։ Խարիզմատիկ ենք նրանում, որ մեր շրջապատներում մեզ առանձնահատուկ ուշադրություն են դարձնում։ Եվ ընդհանրապես, շատ եմ նկատել, որ մարդկանց որոշ մասն իմ ներկայությունը համարում է ավելորդ, մեծ մասը՝ օգտակար։ Եվ նույնը կարող ենք ասել նաև արքայադուստր Դիանայի վերաբերյալ, սակայն այստեղ կա շատ մեծ նրբություն, և այդ նրբությունը մասշտաբն է։ Ես ևս ինձ համարում եմ կարեկցող, ընկերասեր, մարդամոտ, մարդասեր անձնավորություն, քանի որ, ինչպես արդեն նշեցի, ձգտում եմ բոլորի հետ հաստատել բարի, փոխադարձության և փոխադարձ հարգանքի վրա հիմնված հարաբերություններ, և պետք է արձանագրեմ, որ դա ինձ մոտ հաջողվում է՝ ի զարմանս շատերի։
Հետաքրքրական է, բայց՝ փաստ, որ ես ու արքայադուստր Դիանան շատ վայրերում, հանրության որոշակի շրջանակում դասվում ենք նաև որպես խորհրդանիշներ։ Ես ցանկանում եմ ևս մեկ անգամ հիշեցնել, որ տրամադրված տեղեկատվությունը պարզապես իմ, իմ և իսկական հերոսի միջև նմանությունների մասին տեղեկություն է, որը միտված է բացահայտելու ինձ՝ որպես հերոսին նմանվելու մոտիվացիա ունեցող անձ։
Եթե ինձ և արքայադստերը բնութագրենք մի քանի բառով, ապա, վստահաբար, այդ բառերի շարքում կլինեն հետևյալները․
- կողմնորոշվող,
- խարիզմատիկ,
- մարդասեր,
- ընկերասեր,
- խաղաղասեր,
- անշահախնդիր,
- շահախնդիր (մարդկային հարաբերություններում),
- ժողովրդական,
- պատրաստակամ,
- խորհրդանշական,
- պայքարող,
- կարեկցող,
- ներող,
- հավատող։
Դավիթ Մուրադյան 