Մեծ քաղաքների էկոլոգիական խնդիրները. Նյու Յորք, ԱՄՆ

Էկոլոգիայի դասընթացի ծրագրով նախատեսված՝ իրականացնում ենք «Քաղաքների էկոլոգիական խնդիրները» նախագիծը, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք խոշոր և միջին քաղաքների բնապահպանական հիմնախնդիրները, վերհանում ենք նրանց համար համապատասխան լուծումներ, ներկայացնում ենք առաջարկներ և տանում համեմատականներ։ Նախագիծը ներկայացնելու եմ թարգմանությամբ և վերլուծությամբ։

Նյու Յորք, Միացյալ Նահանգներ

Նյու Յորքը ԱՄՆ-ի բոլոր նահանգներում օդակաթիլային քիմիական նյութերի հետևանքով առաջացած քաղցկեղի ռիսկի երրորդ տեղում է: Չնայած այս սարսափելի փաստին, Նյու Յորք քաղաքը շարունակում է ամեն տարի գրավել միլիոնավոր զբոսաշրջիկների՝ իր հանրաճանաչ, գեղեցիկ և հանրաճանաչ թանգարաններով, արվեստի պատկերասրահներով և քանդակներով:

Որպես քաղաքային տարածքով աշխարհի ամենամեծ մետրոպոլիայի տարածքը՝ Նյու Յորքը բաղկացած է 5 թաղամասերից՝ Բրուքլին, Քուինս, Մանհեթեն, Բրոնքս և Սթեյթեն Այլենդ: Ավելի քան 18 միլիոն բնակիչ ունեցող Նյու Յորք քաղաքը հանդիսանում է ԱՄՆ-ի ամենաբնակեցված քաղաքներից մեկը, և հետևաբար, աշխարհի համար ազդեցության կարևոր կենտրոն:

Բնակչության մեծ խտության և Նյու Յորքում զարգացող տնտեսության արդյունքում կործանարար խնդիրները, մասնավորապես կենսական նշանակություն ունեցող ծախսերի բարձրացումը և սննդի թափոններից, օզոնի արտանետումներից և աղբից առաջացած աղտոտվածությունը, շարունակում են մեծանալ, մինչդեռ խոսում ենք:

1. Աղքատության ողբերգական աճ

Նյու Յորքում միայնակ մարդը կարող է ակնկալել, որ տարեկան ընդհանուր առմամբ կծախսի 51,323 դոլար անհրաժեշտ իրերի վրա, ինչը ավելին է, քան ԱՄՆ աշխատողի միջին վաստակը մեկ տարվա ընթացքում:

2005-ից 2016 թվականների ընթացքում Նյու Յորք քաղաքը ավելացրել է մոտ 76,000 նոր միավոր վարձակալած բնակարան 576,000 նոր բնակիչների համար: Բացի այդ, ավելացված նոր միավորներից շատերը հաճախ չափազանց թանկ էին ցածր եկամուտ ունեցող ընտանիքների համար:

Նյու Յորքում երկու սենյականոց բնակարանի միջին վարձավճարը կազմում է $3,500, ինչը երկու անգամ գերազանցում է ազգային միջինը $1,480-ը:

Կյանքի թանկացումը ոչ միայն հանգեցրեց աղքատության և անօթևանության, այլև եկամուտների անհավասար բաշխման:

2015 թվականին Նյու Յորք նահանգի թոփ 1 տոկոսի (մեծահարուստներ, բարձր խավ) միջին եկամուտը կազմել է 2,2 միլիոն դոլար, մինչդեռ ստորին 99 տոկոսի (ցածր խավ) միջին եկամուտը կազմել է 49,617 դոլար, ասվում է զեկույցում՝ 44,4-ից 1 հարաբերակցությամբ: Ժամանակակից վերլուծական ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ 2012-ից 2018 թվականներին Նյու Յորքում 3,4 միլիոն չափահաս մարդ ապրել է աղքատության շեմից ցածր:

Նյու Յորքի քաղաքացիների միջև եկամուտների անհավասար բաշխումը նույնպես հանգեցրել է անօթևանության, աղքատության և ազնվացման աճի: Այսպիսով, կյանքի ծախսերի ավելացումը, որը զուգորդվում է եկամուտների անհավասար բաշխման հետ, հանգեցրել է կտրուկ բացասական հետևանքների Նյու Յորքի քաղաքացիների մեծամասնության համար:

2. Սննդի թափոնը՝ որպես վտանգ մարդկության համար

Ամեն տարի մոտավորապես 4 միլիոն տոննա աղբ է ուղարկվում Նյու Յորք քաղաքից աղբավայր: Այդ թափոնների գրեթե մեկ երրորդը սնունդն է: Ուսումնասիրված սննդամթերքի թափոնների 68%-ը համարվել է նույնիսկ ուտելի, ուտելու համար պիտանի։ Նյու Յորքի ռեստորաններին բաժին է ընկնում սննդի թափոնների մեծ մասը՝ տարեկան մոտ կես միլիոն տոննա սննդի թափոններով:

Նյու Յորքի տնային տնտեսությունների կողմից վատնված սննդի միջին քանակը շաբաթական 8,4 ֆունտ է կազմում մեկ ընտանիքի համար:

Երբ սննդի թափոնները քայքայվում են աղբավայրերում, դրանք արտադրում են վնասակար ջերմոցային գազ, որը հայտնի է որպես մեթան: Մեթան գազի արտանետումները հանգեցնում են մի շարք վնասաբեր հետևանքների, ներառյալ օդի աղտոտումը և ամենակարևորը՝ կլիմայի փոփոխությունը:

Օրգանական թափոնների հետևանքները աղբավայրերում (ECOEducationService)

3. Վաղաժամ մահերը Նյու Յորքում

Ըստ Ամերիկյան թոքերի ասոցիացիայի տվյալների՝ Նյու Յորք քաղաքը, որը զբաղեցրել է երկրում տասներորդ վատագույնը սմոգի մակարդակով, գնահատվել է F աստիճան հինգ շրջաններից չորսում:

• New York Metro Air-ի 22,6 միլիոն բնակիչ շնչում է առողջության համար վտանգավոր, նույնիսկ չափազանց վտանգավոր օդ: Օզոնից և մանր մասնիկներից առաջացած օդի աղտոտվածությունը կարող է վնասել բոլորին, բայց հատկապես վտանգավոր է «երեխաների, տարեցների և թոքերի հիվանդություններով տառապող մարդկանց համար, ինչպիսիք են COPD կամ ասթմա»:
• Հետազոտությունը գնահատել է, որ Նյու Յորքում 2700 վաղաժամ մահվան դեպքեր կարող են վերագրվել օդի աղտոտվածությանը։
• Մոտավորապես 12 Նյու Յորքի հարակից թաղամասեր գերազանցել են PM 2.5 (փոքր վնասաբեր մասնիկներ օդում) ուղեցույցները 10 մկգ/մ³, որը սահմանվել է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության կողմից 2014 թվականին, ընդ որում ամենաբարձրը գերազանցել է ուղեցույցները 42%-ով:

4. Կլիմայի փոփոխության ազդեցությունը

Նյու Յորքի Responding to Climate Change in New York State (ClimAID) զեկույցը (2011, 2014), The National Climate Assessment (2023), DEC Observed and Projected Climate Change in NYS (PDF) և կլիմայի ազդեցության գնահատման այլ զեկույցները ցույց են տալիս, որ կլիմայի փոփոխության մի շարք ազդեցություններ արդեն դիտվել են Ամերիկայի հյուսիսային նահանգներում, ինչպես նաև Նյու Յորքում: Գիտական ​​տվյալների վրա հիմնված կլիմայի փոփոխության այս զեկույցները հստակ ցույց են տալիս, որ կլիմայի փոփոխության զգալի ազդեցություններն արդեն իսկ տեղի են ակներև են ու զգացնել են տալիս: Մարդիկ, բույսերը, վայրի բնությունը և էկոհամակարգերը կանգնած են անորոշ ապագայի առջև, քանի դեռ համարժեք գործողություններ չեն ձեռնարկվել կլիմայի փոփոխության ազդեցություններին հարմարվելու համար։ Որոշ փորձագետներ նշում են, որ կայուն զարգացման և բնապահպանական խնդիրների լուծման համար, առաջինը՝ արտանետումները պետք է արագ և զգալիորեն կրճատվեն մոտ ապագայում և ի վերջո վերացվեն՝ կանխելու կլիմայի փոփոխության ավելի վնասակար ազդեցությունը հաջորդ մի քանի տասնամյակների ընթացքում:

Կլիմայի փոփոխությունը բազմաթիվ առումներով ազդում է Նյու Յորք նահանգի վրա.

• Ավելի տաք ջերմաստիճանը փոխում է նահանգի անտառներում, լճերում և առվակներում բույսերի և կենդանական աշխարհի տեսակների բազմազանությունը, ինչպես նաև ընդլայնում է ինվազիվ տեսակների շրջանակը, որոնք ոչնչացնում են հայրենի էկոհամակարգերը:
• Ավելի երկար և հաճախակի ջերմային ալիքները հարվածի տակ են դնում Նյու Յորքի գյուղատնտեսական հատվածը, էներգետիկ համակարգերը, տրանսպորտային ենթակառուցվածքները, ինչպես նաև բնակիչների առողջությունն ու անվտանգությունը:
• Տեղումների ավելացումը մեծ լճերի երկայնքով և գետահովիտներում ավելի ուժեղ ջրհեղեղներ է առաջացնում:
• Ծովի մակարդակի բարձրացումը վատթարացնում է ջրհեղեղների, էրոզիայի և փոթորիկների աճը Լոնգ Այլենդի և Նյու Յորքի ափերի երկայնքով, ինչպես նաև Հադսոն գետի մակընթացային հատվածներում:

Նյու Յորքը կշարունակի ավելի մեծ բնապահպանական, տնտեսական և սոցիալական ազդեցություններ ունենալ կլիմայի փոփոխության հետևանքով, քանի դեռ ջանքեր չեն գործադրվել վատթարացող ազդեցությունները մեղմելու և հարմարվելու համար:

5. Ջրի որակը

Նյու Յորքի ջրի որակը շարունակում է մտահոգիչ լինել նահանգում ապրող շատերի համար: 2019 ֆինանսական տարվա պետական ​​բյուջեում օրենսդիրները շարունակել են 2,5 միլիարդ դոլար արժողությամբ Մաքուր ջրի ենթակառուցվածքների մասին ակտի ֆինանսավորումը, որն ընդունվել է անցյալ տարի՝ խմելու ջրի որակի և ջրի ենթակառուցվածքների բարելավման ծրագրերի շրջանակներում:

Այնուամենայնիվ, պետությունը կարող է ծախսել 40 միլիարդ դոլար՝ հնացած ջրային ենթակառուցվածքների պատշաճ վերանորոգման, արդիականացման և մարդկանց մաքուր, անվտանգ խմելու ջրի ապահովման համար, ասվում է պետական ​​վերահսկող Թոմաս Դինապոլիի գրասենյակի կողմից անցած տարի հրապարակված զեկույցում: 2015 թվականին Կենտրոնական Նյու Յորքի Hoosick Falls գյուղի բնակիչները իմացան, որ իրենց ջուրը պարունակում է թունավոր քիմիական պերֆտորոկտանոաթթու կամ PFOA մոտակա արտադրական գործարանից, և որ նահանգն ամիսներ շարունակ գիտեր աղտոտման մասին:

Լոնգ Այլենդում վնասակար ջրիմուռների ծաղկումը սպառնում է բոլոր խոշոր ծովածոցին կամ գետաբերանին և սպանում ձկներին ու կրիաներին: Խնդիր կա նաև Ֆինգեր լճերի շրջանում։ Պետական ​​բյուջեն նախատեսել է 65 միլիոն դոլար՝ վերերկրյա լճերում ջրիմուռների ծաղկման դեմ պայքարելու համար: Նաև Լոնգ Այլենդում, անցյալ տարի կղզու խմելու ջրի մեծ մասում հնարավոր ցածր մակարդակի քաղցկեղածին նյութ է հայտնաբերվել:

Շրջանաձև տնտեսության կարևորությունը բնապահպանական խնդիրների լուծման հարցում

Շրջանաձև տնտեսությունը փակ օղակի համակարգ է, որտեղ բոլոր ապրանքները պահպանում են իրենց արժեքները թափոնների կրճատման, վերաօգտագործման, վերամշակման և վերականգնման միջոցով: Հակառակ մեր ներկայիս գծային համակարգի՝ «վերցնել-ստեղծել-հեռացնել»՝ շրջանաձև տնտեսությունը ձգտում է արժեքներ կորզել և վերականգնել թափոնները:

Տեղական բիզնեսները 5 անգամ ավելի շատ աշխատատեղեր են ստեղծում, քան համաշխարհային բիզնեսները։ Տեղականն արժևորելն առաջին քայլն է դեպի կայունություն: Շրջանաձև տնտեսությունը ոչ միայն կարող է օգնել նվազեցնել թափոնները, այլ նաև ստեղծել աշխատատեղերի հնարավորություններ և նվազեցնել բարձր և ցածր խավերի միջև աշխատավարձի տարբերությունը: Հետևաբար, շրջանաձև տնտեսությունը չափազանց կարևոր է Նյու Յորքում տարածված եկամուտների անհավասարությունը լուծելու համար:

Շրջանաձև տնտեսության վրա հիմնված լուծումների ներդրումը կարող է ավելացնել աշխատատեղերը վերականգնվող էներգիայի և վերամշակման ոլորտներում, ինչը կօգնի մարդկանց դուրս բերել աղքատությունից՝ ստեղծելով ավելի մաքուր և կայուն միջավայր։

Սահիկաշարը՝ հղմամբ

Կայքեր և նյութեր, որոնք նպաստել են աշխատանքի կայացմանը.

• New York City: The Jeopardized City Needs Environmental Change
• Climate Change Effects and Impacts
• New York’s 4 biggest environmental threats