Урок 4

1.Читаем,обсуждаем текст

2.Тема урока : сложное бессоюзное предложение

3.Домашнее задание

1.ЧЕЛОВЕК ДОЛЖЕН БЫТЬ ИНТЕЛЛИГЕНТЕН

(По Д.С.Лихачеву)

Человек должен быть интеллигентен! А если у него профессия не требует интеллигентности? А если он не смог получить образования: так сложились обстоятельства? А если интеллигентность сделает его “белой вороной”* среди его сослуживцев, друзей, родных?Нет, нет и нет! Интеллигентность нужна при всех обстоятельствах. Она нужна и для окружающих, и для самого человека.

    Многие думают: интеллигентный человек — это тот, который много читал, получил хорошее образование, много путешествовал, знает много языков. А между тем можно иметь все это и быть неинтеллигентным, и можно ничем этим не обладать в большой степени, а быть все-таки внутренне интеллигентным человеком.Образованность нельзя смешивать с интеллигентностью. Интеллигентность не только в знаниях, а в способностях к пониманию другого. Она проявляется в тысяче и тысяче мелочей: в умении уважительно спорить, вести себя скромно за столом, в умении незаметно (именно незаметно) помочь другому, беречь природу, не мусорить вокруг себя — не мусорить окурками или руганью, дурными идеями (это тоже мусор, и ещё какой).Интеллигентность надо в себе развивать, тренировать, тренировать душевные силы, как тренируют и физические. А тренировка возможна и необходима в любых условиях.

Злобная и злая реакция, грубость и непонимание других — это признак душевной и духовной слабости, человеческой неспособности жить… Толкается в переполненном автобусе слабый и нервный человек… Ссорится с соседями — тоже человек, не умеющий жить… Не умеющий понять другого человека, вечно обижающийся на других — это тоже человек, обедняющий свою жизнь и мешающий жить другим.Приветливость и доброта делают человека не только физически здоровым, но и красивым. Да, именно красивым.Лицо человека, искажающееся злобой, становится безобразным. Долг человека — быть интеллигентным перед людьми и перед самим собой.

___________________________

*”белая ворона” — человек, который резко отличается чем-либо от других.

Объясните занчение цледющих выражений:

 1.ПОБОРОТЬ ДУРНЫЕ ПРИВЫЧКИ ЛЕГЧЕ СЕГОДНЯ, ЧЕМ ЗАВТРА(КОНФУЦИЙ)

2.ХОРОШИМИ ЛЮДИ СТАНОВЯТСЯ БОЛЬШЕ ОТ УПРАЖНЕНИЯ, ЧЕМ ОТ ПРИРОДЫ.(ДЕМОКРИТ)

3.ВСЯКОЕ ИСКУССТВО, И ИСКУССТВО ВОСПИТАНИЯ ТОЖЕ, ИМЕЕТ ЦЕЛЬЮ ВОСПОЛНИТЬ ТО, ЧЕГО НЕДОСТАЕТ ОТ ПРИРОДЫ .(АРИСТОТЕЛЬ)

4.ВЕЖЛИВОСТЬ — ЭТО ПРИВЫЧКА ПРИНОСИТЬ В ЖЕРТВУ МЕЛКИЕ УДОБСТВА.(Т.ДЖЕФФЕРС

5.ТОТ, КТО НЕ ПРИОБРЕЛ КУЛЬТУРНЫХ НАВЫКОВ, — ГРУБ.(И.КАНТ)

  6.НИКОГДА НЕ БЕСПОКОЙ ДРУГОГО ТЕМ, ЧТО ТЫ МОЖЕШЬ СДЕЛАТЬ САМ.(Л.Н.ТОЛСТОЙ)

Всё цитаты в классе.

2..Тема урока : сложное бессоюзное предложения

3.Домашнее задание

а) В бессоюзных сложных предложениях, вставьте пропущенные буквы и знаки, обозначая грамматические основы. 

  1. Голос его звучал тихо но твёрдо глаза блестели упрямо. (М. Горький)
  2. Избы и дворы опустели все ушли на огороды копать картофель(К. Паустовский)
  3. Стояла она долго  устали ноги и глаза. (М. Горький)
  4. Распахнули окна запах сосен вступил в веранду(В. Кочетов)
  5. Целый день на небе солнышко сияет целый день мне душу злая грусть терзает(А. Кольцов)
  6. Вот мои условия вы ныне(же) публично откажитесь от своей кл..в..ты и будите просить у меня извинения(М. Лермонтов)

б)Перестройте сложносочинённые и сложноподчинённые предложения таким образом, чтобы они стали бессоюзными.

Если в доме тепло и безопасно, то в лесу ночью страшно и холодно.

В лесу ночью страшно и холодно. а в доме тепло и безопасно.

Когда будет время, напиши мне.

Напиши мне. если будет время.

Если сваривают трубы, искры летят во все стороны.

Когда сваривают трубы. искры летят во все стороны

Я всегда рассказывал правдивые истории, но мне не верили.

Я рассказывал правдивые истории, но мне всегда не верили.

Будьте осторожны, потому что тротуары покрылись льдом.

Тротуары покрылись льдом. будьте осторожны.

Если хочешь лучше узнать человека, то расспроси о его друзьях. 

Расспроси его друзей если. ты хочешь лучше узнать человека.

Не буду передавать весь их разговор, потому что он был бесполезен и безрезультатен.

Их разговор был бесполезен и безрезультатен и поэтому не буду передавать их весь разговор.

Мы стояли вдоль стены, потому что сесть было некуда. 

Мы стояли, потому что вдоль стены сесть было некуда.

Одни ученики быстро разбираются в новой теме, а другим требуется для этого продолжительное время. 

Одним ученикам требуется много времени чтобы разбираться в новой теме, а другим требуется для этого мало времени.

В Японии говорят, что если родители не приучают детей к труду, то их внуки будут голодать. 

В Японии говорят их внуки будут голодать, если родители не приучат детей к труду.

Ջոն Գատոյի 7 առարկաները

Ես կարդացի այդ նյութը և հիմա ներկայացնում եմ իմ վերլուծությունը։

1 առարկա՝անհամակարգություն

Ես այս մտքի հետ համաձայն եմ,որովհետև Գատոն օրինակներով բացատրում էր,թե ինչ է անկապություն,ինչն է անիմաստությունը ուսումնական պլանում։ Նա ասում էր ,որ առարկաների այդ իմաստն շփոթմունք էր առաջացնում։ Երբ իրեն նամակ էին գրել՝կարևորության մասին,նա այդ նամակը կարդացել էր ու մերժել,չէր համաձայնվել,ասելով ,որ այդքան էլ նման չեն իրար այդ մասնիկները։ Գատոն ասում էր,որ իրար նման,իր հաջորդող են ,օրինակ ծնունդն ու զարգացումը,որովհետև մեկը մյուսին լրացնում է,իսկ առարկաներից,ուսումնական պլանից նա դժգոհ էր,ասելով ,որ դրանք անիմաստ են ու երեխաները չեն կարողանում հասկանալ,թե ինչ չեն հասկանում,որովհետև դա նրանց մոտ շփոթմունք է առաջացնում։

Ես դասավանդում եմ լրիվ անկապություն, ամբողջի միասնականությանը հակառակ մանրագույն մասնատվածություն, ինչ անում եմ ավելի շատ հեռուստացույց կարգավորելու է նման, երբ միաժամանակ աշխատում են տարբեր ալիքներ, քան որևէ կարգ ստեղծելու: Աշխարհում, որտեղ Տունն ուրվական է դարձել այն պատճառով, որ երկու ծնողներն էլ շատ են աշխատում, ընտանիքը մշտապես տեղափոխվում է, ծնողները մշտապես փոխում են իրենց աշխատատեղը (մեծերից մեկը չափազանց հավակնոտ է կամ ինչ-որ այլ պատճառով), ամեն ինչ չափից ավելի խճճվել է, որպեսզի նորմալ ընտանեկան կարգը պահպանվի: Ես այս մտքի հետ լիովին համաձայն եմ։ Նա ասում է,որ հիմիկվա դպրոցների ուսումնական պլանում երեխաներին քաոսին սովորեցնելը դա նորմալ է և սա մեր հեղինակի առաջին դասավանդած առարկան էր,որից նա այդքան էլ գոհ ու ուրախ չէր։

2 առարկա՝տարանջատում

Ես սովորեցնում եմ երեխաներին, որ պետք է մնան այն դասարանում, որտեղ նրանց տեղավորել են:

Երկրորդ առարկան դա տարանջատումն էր։ Գատոն ասում էր,որ երեխաներին պահում են ինչ-որ փակ տեղ և այսպես ասած տանջում էին։ Սա իհարկե փոխաբերական իմաստով ասեցի։ Երեխաներին համարակալում էին,հրամայում էին մնալ նույն սենյակում։ Իսկ Գատոն ուզենալով փախչել այդպիսի դաստիարակությունից փորձում էր երեխաներին սովորեցնել ,որ ամեն աշակերտ ունի իր տեղն ու պիտակը և նա ցանկանում էր դա փոխանցել սովորողներին։ Նա միշտ ասում էր,որ պետք է բաժանել խմբերի,որոնց մեջ պետք է նախանձել ուժեղներին ու արհամարհել թույլերին։ Այս մտքի հետ ես մի քիչ համաձայն չեմ,որովհետև երեխային նախանձ սովորեցնելը դա վատ բան է,որը կարող է ձգվել մինչև կյանքի վերջ։ Գատոն ասում էր,որ պետք է նախանձել մեծերին,ուժեղներին։ Այո,որոշ չափով կարելի է ու պետք է,որպեսզի երեխան տեսնի իր ապագան իր հետագա քայլերը մի հոգու մեջ։ Բայց պետք չէ այդպես նախանձել,հետևեից ընկնել։ Պետք է ուղղակի իմանալ,որ ամեն մարդ կարող է հասնել այնպիսի վերելքների,որ այդ մեծերն նույնիսկ կզարմանան։ Իսկ փոքրերին արհամարհել դա մի քիչ գերագնահատված է,որովհետև դու ինքդ պետք է դառնաս թույլերի,ծույլերի համար մի նշան,մի օրինակ,որ իրենք քո մեջ տեսնեն իրենց,իրենց ապագան,որ կարողանան ձգտել քո գիտելիքներին և իմանալ այն,ինչ դու գիտես և անել այն,ինչ դու ես անում։ Գատոն ասում է ,որ երեխաներին սովորեցնում է գնահատականներին,և ասում է,որ իրենց ապագան կախված է գնահատականներից։

Դա իմ կարծիքով այդպես չէ,որովհետև ամեն երեխա ինքն է որոշում,ինչ գնահատականի է արժանի։ Երեխային այդպիսի ծուղակ գցելը դա լավ բան է,որովհետև երեխան կարող է ընկճված մեծանալ և ապագայում լինել այդպես,որ գնահատական չստացավ ու դարձավ աղքատ։ Կա այդպիսի խոսք,որ լավ սովորողները,բարձր գնահատական ստացողները կլինեն աղքատ մարդիկ ապագայում,իսկ ծւյլիկները հարուստ,ունևոր։ Իմ կարծիքով դա այդպես չէ,որովհետև ամեն մարդ աշխատում է իր կարողությունների մեջ։ Ինչ կարողանում է դա է անում,դրանում է խորանում ու աշխատում։ Կարող է մարդ լինել խելացի ու դառնալ բիզնեսմեն,իսկ ծույլիկը դառնա մեքենա լվացող։ Դա կախված է նրա հմտություններից ու նպատակներից։ Եթե նպատակ է դրել մարդ ու ձգտում է դրան,նա անպայման կհասնի,իսկ եթե ոչ,ուստի ոչ։

3 առարկա՝անտարբերություն

Երրորդ դասը, որ տալիս եմ երեխաներին , գործի նկատմամբ անտարբեր վերաբերմունքն է

Երրորդ միտքը մի քիչ տարօրինակ թվաց ինձ համար,որովհետև Գատոն խոսաց նախ երեխաների անտարբերության դասերի նկատմամբ և հետո սկսեց զանգի մասին խոսել։ Սա մի քիչ շփոթմունք առաջացրեց ,այց ես հասկացա։ Գատոն ճիշտ է ասում զանգի և ընդմիջումի մասին։ Ասում է,որ զանգը թողնում է ամեն ինչ անցյալում և մեզ ուղեկցում է դեպի ապագա։ Դա ճիշտ է,որովհետև ամեն ընդմիջումով մենք մեր անցածը,սովորածը ընկալում ենք ու սկսում ենք լրիվ նոր դաս,լրիվ նոր էջ։ Գատոյի ասածն դա է,որ նա անտարբերությունն է սովորեցնում։ Այսինքն ընդմիջումին կարող ես թռչկոտել ուրախանալ,բայց դասին մասնակցես լուրջ։ Մեր դպրոցում էլ է այդպես։ Մեզ դասամիջոցին թողնում են ուրախանալ,զվարճանալ,բայց թռչկոտել նյութական վնասներ հասցնելը ոչ՝ամեն ինչը իր չափի մեջ։ Իսկ դասին լինել ուշադիր ու լուրջ։ Սա երրորդ դասն էր Գատոյի։

4 առարկա՝ զգացմունքային կախվածություն

Այս դասից ես գտել եմ իմ դպրոցի և Ջոնի դպրոցի տարբերություն։ Նա ասում էր,որ իր դպրոցում այդ բարի ժպիտներ,ազատ խոսք չկար։ Երեխաները ընկճված էին,չէին կարողանում խոսեին,որովհետև վախենում էին կամ էլ շատ էին լարվում։ Իսկ մեր դպրոցում այդպես չէ,որովհետև մեր մոտ ազատ խոսքի իրավունք կա և ամեն սովորող ,երբ ցանկանա կարող է հարց ուղղել,նախագիծ առաջարկել ուսուչչին։ Ջոնը ասում էր,որ թողնում է նրանց իրեն խաբել բայց իր թույլտվությամբ։ Այսինքն երեխաները թույլտվություն են ուզում,որպեսզի գնան կարիք հոգան,բայց գնում են լրիվ ուրիշ պատրվակով,լրիվ ուրիշ նպատակով։ Դա է ազատությունը։ Ես դա ճիշտ եմ համարում,որ ամեն երեխան արժանի է մի քիչ օդափոխվել այսպես ասած ու մի քիչ հանգստանալ դասի ժամանակ,որովհետև ուսուցիչը,դասարանի հայացքը լարվածություն ու ճնշում են գործադրում երեխայի վրա։ Եվ երեխան իրավունք ունի ասի,որ նա իրեն այդպես է զգում և ստանա թույլտվություն։

5 առարկա՝մտավոր կախվածություն

Ահա և գլխավոր դասերից մեկը՝ մտավոր կախվածությունը․

Այսինքն ,երբ երեխային մեծահասակ,պաշտոնով թեկուզ մարդ հրամայում է,երեխան մտավոր կախվածություն է տանում,այսինքն սկսում է ենթարկվել և լսել այդ մարդու կամ մեծահասակին։ Գատոն ասում էր,որ աշխատավարձ ստանում է այն բանի համար,ինձ դասավանդում է։ Երբ երեխան մտավոր կախվածություն է տանում,նրանով ղեկավարում են ուրիշ մարդիկ,ովքեր կարգադրում են երեխային։ Երեխան շատ է ընկճվում։ Գատոն ասում էր,որ երեխաները,հատկապես ծույլ,իրենք են որոշում անել տնային աշխատանքները,թե ոչ։ Նա հրամայում էր,որպեսզի տնայինները անեն։ Ես մի քիչ համաձայն չեմ,որովհետև դա սխալ դաստիարակություն է։

6 առարկա՝ինքնագնահատականի կախվածություն շրջապատի կարծիքից

Երեխաներին սովորեցնում եմ, որ սեփական անձի մասին իրենց պատկերացումները որոշվում են շրջապատողների կարծիքով:

Վեցերորդ դասի իմաստն կայանում է նրանում,որ երեխան ճանաչի իրեն ուրիշի ասածով,ով հասկանում է ու գիտի երեխայի հմտությունները։ Գագոն ասում էր,որ նա սովորեցնում է երեխաներին ինքնագնահատականին,որն իրենց կտա մասնագետը։ Նա ասում է,որ ամեն երեխա արժանի է ինչ-որ գնահատականի,որի հիմքի վրա կառուցվելու են հետագա նրա քայլերը դպրոցում։ Նա ասում է,որ երեխաների ծնողներին ներկայացնում է թերթիկներ,ամփոփաթերթիկներ,որոնք ցույց են տալիս աշակերտի աշխատասիրությունը։ Հատեն ասում է ,որ ցանկանում է սովորեցնել այդ հոգեբանությանը,որ ամեն մարդ պետք է իմանալ իր ինքնագնահատականը շրջապատից։ Ես դա համարում եմ ճիշտ,որովհետև ամեն մարդ արժանի է լինել խելացի ու հարգված անձ շրջապատում։ Երեխայի ինքնագնահատականը կախված է շրջապատի աստիճանից։ Խելացի,ընկերասեր, աշխատասեր և հավատարիմ։ Ահա այս հատկանիշներն են կառուցում շրջապատը։ Շրջապատը կարող է մարդուն գնահատել իր հատկանիշներով իր առանձնահատկություններով։ Դա ճիշտ է,որպեսզի մարդ իմանա ինքը տեղ ունի,թեկուզ և հարգված է ,թե ոչ։

Գազի ճնշում՝ լաբորատոր աշխատանքներ

Նպատակ՝

Մի քանի փորձերով համոզվել,որ գազում կա ճնշում,թե ոչ,եթե կա ,ապա այն ինչով է պայմանավորված և գազի ճնշումը ինչպես է փոփոխվում գազը բնութագրող մեծություններից կախված։

Փորձ 1՝

Նպատակ՝

Այս փորձով ցանկանում եմ համոզվել,թե ոչ,եթե կա ,ապա այն ինչով է պայմանավորված և գազի ճնշումը ինչպես է փոփոխվում գազը բնութագրող մեծություններից կախված։

Անհրաժեշտ սարքեր,պարագաներ,նյութեր

Օդահան պոմպ զանգով, բարակ թաղանթով մի փուչիկ,թել։

Փորձի ընթացքը

Թելով կապեցի չփկված փուչիկի բերանը օդահան պոմպի զանգի տակ։ Պոմպի միջոցով զանգի տակից օդը դուրս հանել։ Հասկանալի է ,որ փուչիկից օդը դուրս չի գալիս,որովհետև փուչիկի բերանը փակել եմ։

Արդյունք։

Փորձը անելուց հետո ,ես տեսա որոշ ժամանակ անց փուչիկները սկսեցին փկվել։ Ստացավ գնդաձև փուչիկը։ Քանի,որ փուչիկում օդ կար և մենք բերանը փակել էինք,սանդղակը ցույց էր տալիս,որ վակումային վիճակում է գտնվում։ Փուչիկը սկսեց ինքնաբերաբար փկվել։ Փորձից հասկացա,որ գազում ճնշում կա։ Եվ այն պայմանավորված է գազի մոլեկուլների՝ բախմանը պատին,ինչպես նաև փուչիկի պատերին։ Գնդաձև է,քանի որ այդ փուչիկում մոլեկուլները բախվում են պատերին և այդ իսկ պատճառով փուչիկը փկվում էր։ Պայմանավորված է միավոր մակերևույթի մոլեկուլների բախումներից։

Երկրորդ փորձ

Մի տարրայի բերանը փակեցինք խցանով,թողնելով մեջը գազ՝օդ։ Ամրացրեցինք ռետինե խողովակը,որպեսզի ներսից օդը հանենք օդահան պոմպի միջոցով։ Մի ծայրը ամրացրեցի տարրային,իսկ մյուսը օդահան սարքին։ Որոշ ժամանակ անց ես տեսա,որ խցանը մեծ արագությամբ վերև սլացավ։

Անհրաժեշտ իրերը։

Օդահան պոմպ,տարրա,խցան ու խողովակ։

Արդյունք։

Գազը բաղկացած է հսկայական քանակությամբ մոլեկուլներից, այդ պատճառով նրանց բախումների թիվը չափազանց մեծ է։ Առանձին մոլեկուլի բախման ուժը թեև թույլ է, բայց բոլոր մոլեկուլների ազդեցությունն անոթի պատերին զգալի ճնշում է առաջացնում։ Գազի ճնշումն անոթի պատերի վրա պայմանավորված է գազի մոլեկուլների հարվածներով: Ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ գազը նույն մեծության ճնշում է գործադրում բոլոր ուղղություններով։

Իմ տեսանյութը։