Գրել եմ մեր դարավոր թշնամու մասին։ Ես չեմ սիրում այդ երկիրը և կան շատ մարդիկ,ովքեր չեն սիրում այդ երկիրը,և որոնց մեծամասնությունը կազմում են հայերը։ Հայերն ու ադրբեջանցիները դարավոր թշնամիներ են,որոնցից ամեն մեկը ուզում է տիրել Արցախ կամ «Ղարաբաղ» պատմական հողին, որն ի սկզբանե պատկանում է Հայաստանի Հանրապետությանը։ Հայաստանը ու Ադրբեջանը երբեք չեն եղել բարեկամներ ,և դա է ,որ երկու կողմերն էլ մտադրված են ոչնչացնել մյուսին։ Ադրբեջանն 44-օրյա ընթացքում կատարեց բազում հանցանքներ ու դիմեց օգնության։ Նրան օգնում էին 4 պետություն՝Թուրքիան,ով նրա եղբայր պետությունն է,Պակիստանը,Իսրայելը ու Սիրիան,վերջինս մատակարարում էր սիրիական ահաբեկիչներին։ Ադրբեջանն վախեցավ միայնակ կռվել Հայաստանի դեմ,որովհետև հասկացավ,թե ինչ ցավալի է լինելու դա իր համար։ Դե ինչ եկեք ուսումնասիրենք և հասկանանք,թե ինչ առավելություններ և թերություններ ունի մեր դարավոր հարևան-թշնամին։
Նաև քանի,որ հայերեն այդքան շատ նյութեր չկան Ադրբեջանի մասին և որոծեցի կատարել թարգմանա-հետազոտական աշխատանք։ Կեսը հայերեն կայքերից՝կեսը թարգամանծ,որպեսզի փոքր նյութ չստացվի։
Կատարել եմ հետազոտական աշխատանք,գրել եմ հետևյալ կայքերից․
Երկիրն ադրբեջաներեն կոչվում է Ազերբայջան Azerbaycan, որը կազմված է պարսկերեն ազեր «կրակ» և բայջան «երկիր» բառերի միացումից, այսինքն նշանակում է «կրակե երկիր»։ Ենթադրում են, որ անվանումը կապված է գետնի տակից դուրս եկող գազերի այրման երևույթի հետ։ Երկրի հայերեն անվանման հիմքում ընկած է պարսկերեն ադուր բառը, որը նույնպես նշանակում է կրակ։ Երկրի հարավային մասը հին հունական աղբյուրներում կոչվում է Ատրոպատենե, հայկականում՝ Ատրպատական։ Այդպես է կոչվել Փոքր Մարաստանում Աքեմենյանների սատրապ Ատրոպատեսի անունով ( մ.թ.ա. 321-ին Փոքր Մարաստանը հռչակել է անկախ թագավորություն և դարձել հարստության հիմնադիր թագավորը)։ Ադրբեջանցի ժողովուրդը մինչև Հոկտեմբերյան հեղափոխությունը հայտնի էր թուրքեր կամ Կովկասի թաթարներ անունով, այնուհետև կոչվեցին ադրբեջանական թուրքեր, ապա՝ ադրբեջանցիներ (ինքնանվանումը՝ ազերբայջանլար)։
1․ Այդ երկրի նախագահ Իլհամ Ալիևը երկիրը կառավարում է 12 տարի, նա այդ պաշտոնում հաջորդել է հորը՝ 2003-ին: 2013-ին նա «վերընտրվել էր» խայտառակ ընտրություններում` հավաքելով ձայների ավելի քան 84 տոկոսը:
2․Transparency International միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպության համապատասխան վարկանիշային աղյուսակում Ադրբեջանը 175 երկրների շարքում 126-րդ է` իր կոռուպցիոն ցուցանիշներով:
3․ Ադրբեջանի միջազգային ուտեստը դա Կիտաբին է։ Այս ուտեստը թխվածաբլիթներ են ներկայացնում իրենցից,որոնք պատրաստված են բանջարեղեինց,մեծամասամբ դդումից, կանաչեղենից ,որոնք ավելացնելուց հետո տապակվում են։
4․1918 — 1920 թվականներին Ադրբեջանը բավականին զարգացավ` ներկայացնելով իրենց առաջին հանրապետությունը` Ադրբեջանի Դեմոկրատական Հանրապետությունը: 1918 թ.-ին նրանք դարձան առաջին մահմեդական ազգը, որը կանանց տվեց համընդհանուր ընտրական իրավունք և մինչ օրս համարվում է մինչ օրս գենդերային առումով ամենահավասար մահմեդական ազգերից մեկը:
5․Մոտավորապես Ավստրիայի չափ ազգի համար Ադրբեջանն ունի ահռելի քանակությամբ հրաբուխներ. իրականում մոտ 350։Եվ դրանք ոչ միայն հրաբուխներ են. դրանք նաև տարածքի ամենամեծ հրաբուխներ են: Սա Ադրբեջանը դարձնում է մեծ հրաբուխների համար երկրի ամենակենտրոնացված ազգը: Նրանցից ոմանք թվագրվում են ավելի քան 20 միլիոն տարի առաջ:
6․Ադրբեջանն ունի իսկապես տպավորիչ նավթի պաշարներ: 1901 թվականին երկրի նավթահանքերը մատակարարում էին աշխարհի նավթի կեսից ավելին, և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Ադրբեջանը կազմում էր Խորհրդային Միությունում արդյունահանվող նավթի 75% -ը: Դրա շնորհիվ Ադրբեջանը արևելյան ճակատին մատակարարեց նավթի ճնշող մեծամասնությունը, որն անհրաժեշտ էր խորհրդային տանկերը հզորացնելու համար ՝ նացիստների նկատմամբ հաղթանակ տանելու համար:
7․Հեյդար Ալիևի կենտրոնը, որը հաճախ համարվում է ժամանակակից Ադրբեջանի խորհրդանիշ, իսկապես տեսարժան վայր է: Այս ճարտարապետական գլուխգործոցը նախագծվել է լուսահոգի և մեծ Զահա Հադիդի կողմից և 2014 թվականին արժանացել է Լոնդոնի դիզայնի թանգարանի «Տարվա դիզայն» մրցանակին: Այն հայտնի է իր յուրահատուկ կորերով և ներսում մի շարք եզակի ցուցահանդեսներով և թանգարաններով:
8․ Երկրորդ ազգային ուտեստը դա պլովն է։Պլովը համեղ ուտեստ է, որը համակցված է բրնձի վրա հիմնված փլավի հետ, որը շատ համեմված է արգանակով: Սա՝գառան, չոր շագանակի, ծիրանի, չամանի և այլնի համադրություն է: Ադրբեջանի այս ազգային ուտեստը անհավանական համեղ է և հանդիպում է ամբողջ երկրում:
Դավիթ Մուրադյան 