Առաջին ուսումնական շրջանը այնքա՜ն շուտ անցավ, նույնիսկ չհասցրեցինք աչք թարթել։ Ես շատ հավանեցի ավագ դպրոցը։ Ծանոթացա ու անցած տարվա համեմատ ձեռք բերեցի ավելի շատ ընկերներ։ Ընկեր Լիլիթը՝ ավագ դպրոցի 9-րդ դասարանի մասնագիտական կողմնորոշման ծրագրի ղեկավարը, իմ կազմակերպիչն ու ավագ ընկերս, առաջին իսկ օրվանից մեզ հետ էր, մեր կողքին։ Նրա հետ ճամփորդելը մի յուրահատուկ ուրախություն ու հաճույք էր ինձ համար։ Ավագ դպրոցում փոխվեց ամեն ինչ, միայն թե մենք մնացինք նույնը։ Մեզ հետ մնաց միայն ընկեր Նունեն՝ մեր ռուսերենի ուսուցչուհին։ Մյուս բոլոր ուսուցիչները փոխվեցին, սակայն մենք՝ մասամբ ես, այնքան շուտ իրենց ընտելացա, որ թվում է, թե տարիներ շարունակ իրենց մոտ եմ սովորել։ Առաջին ուսումնական շրջանի ընթացքում կատարեցի բազում նախագծեր, մասնակցեցի ու շահեցի «Վանո Սիրադեղյան» անվանական մրցանակը։ Մի խոսքով՝ շատ հետաքրքիր, առանձնահատուկ ու անսպասելի էր այս շրջանը։ Եկեք հերթով ծանոթանանք առարկաներին։ Ներկայացնում են առարկաները՝ ըստ կատարած թարգմանությունների, նախագծերի, աշխատանքների։ Ոմանք ներկայացված են մասամբ, ոմանք՝ ամբողջովին։ Համակարգող՝ 9-5 դասարանի սովորող Դավիթ Մուրադյան։
Հայոց լեզու, գրականություն

Վերաբերական բառեր, Կապ, Շաղկապ, Մակբայ, Բայի ժամանակը, դեմքը և թիվը, Բայի կազմությունը, Դերանունի հոլովը, Դերանուն, Թվական, Համանուն և հարանուն, Ածականի տեսակներ, Ածական, Հոմանիշ ու հականիշ բառեր, Հայոց լեզու՝ անձնանիշ ու իրանիշ, հատուկ ու հասարակ և այլ շատ հետաքրքիր նյութեր։
Գրականությունից կատարել եմ բազում փոխառություններ՝ Ընկ․ Բ․ Փանջունի / Գլուխ Բ, Ընկեր Բ․ Փանջունի / Գլուխ Ա, Նախաբանի տեղ / Մաս 4, Կենսագրական նոթեր Ընկ․ Բ․ Փանջունիի մասին / Մաս 3, Կենսագրական նոթեր Ընկ․ Բ․Փանջունիի մասին / Մաս 2, Կենսագրական նոթեր Ընկեր Բ․ Փանջունիի մասին, նախագծերից՝ Ի՞նչի մասին է խոսում ձեռագիրը, Միայնակությունը նորմա՞լ է, նաև շատ հետաքրքիր վերլուծական նյութեր՝ Ֆրանց Կաֆկա «Կամուրջ», Գեորգի Գյուրջիև «Կյանքը իրական է, քանի դեռ կամ», Ռ․ Ագուտավա «Գորտը», Խորխե Բուկայ «Սիրել բաց աչքերով», Եղիշե Չարենց «Երկիր Նաիրի» հատված, ձայնագրություն՝ Պարույր Սևակի Ամանորի ռադիոելույթը։
Մաթեմատիկա՝ հանրահաշիվ, երկրաչափություն

Հանրահաշիվ՝ Ցիստերսիական թվային համակարգ
- 19. Առաջին և երկրորդ աստիճանի հավասարումների համակարգեր
- 18. Հավասարումների համակարգի գաղափարը
- Խնդիրներ կրկնության համար
- 16. Բեզուի թեորեմ
- 15. Գործողություններ մեկ փոփոխականով բազմանդամների հետ
- 14. Տեքստային խնդիրների լուծում
- 13. Ռացիոնալ հավասարումների լուծումը
- 12. Հավասարում, որի մի կողմը հանրահաշվական կոտորակ է, իսկ մյուսը՝ 0
- 11. Վերածվող հավասարումներ
- 10. Երկքառակուսային հավասարումներ
- 9․ Գաղափար ռացիոնալ հավասարման մասին
- 8.1 Ռացիոնալ անհավասարումների համակարգեր և համախմբեր
- 8. Ռացիոնալ անհավասարումների լուծումը
- 7. Միջակայքերի եղանակ
- 3. Զրոյի հավասար տարբերիչով երկրորդ աստիճանի անհավասարումների լուծումը
- 2. Դրական տարբերիչով երկրորդ աստիճանի անհավասարումներ
- 1. Մեկ անհայտով երկրորդ աստիճանի անհավասարման գաղափարը
- Մաթեմատիկա՝ Քառակուսի հավասարում
Երկրաչափություն՝
- 11․ Կրկնության հարցեր
- 10. Հատվող լարերի հատկությունը
- 9. Նմանության կիրառությունները
- 8. Եռանկյունների նմանության հայտանիշները
- 7. Նման եռանկյունների սահմանումը
- 6. Տարագիծ վեկտորներ
- 5. Վեկտորի բազմապատկումը թվով
- 4. Վեկտորների գումարումը և հանումը
- 3․ Վեկտորի հասկացությունը
- 2. Շրջանագծի և ուղղի հավասարումներ
- 1. Կոորդինատների ուղղանկյուն համակարգ
Պատմություն
Ես վերջերս շատ եմ սկսել հետաքրքրվել պատմությամբ, քանի որ համարում են, որ այն յուրաքանչյուր հայի համար անհրաժեշտություն է, նաև մտածում եմ, որ այն ապագայում ամուր հենարան կհանդիսանա ինձ համար։ Շատ կարևոր եմ համարում այս առարկայի դասավանդումն ու այս առարկայի հասանելիությունն ու առկայությունը դպրոցում, քանի որ վստահ ու համոզված եմ, որ այս առարկան շատ կօգնի հասկանալու անցյալի սխալները, կօգնի ներկայում կողմնորոշվել, դասեր քաղել ու ապագայում հզոր երկիր կառուցել։
- Հանրապետության միջազգային դրությունը և արտաքին քաղաքականությունը
- Հայաստանի Հանրապետությունը, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը և Հայկական սփյուռքը
- Խորհրդային Միության փլուզումը
- Սառը պատերազմ
- Երկորդ համաշխարհային պատերազմ
- Ստալինյան բռնություններ։ Պատմական ակնարկ
- Հայաստանի սահմանադրությունը։ Անդրկովկասի Խորհրդային Դաշնային Հանրապետության և ԽՍՀՄ-ի ստեղծումը։
- Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն
- Սևրի Հաշտության Պայմանագիր
- Հայաստանի Առաջին Հանրապետության արտաքին քաղաքականությունը
- Հայաստանի Առաջին Հանրապետության ստեղծումը
- Սարդարապատի ճակատամարտ
Անգլերեն՝

- Ray Bradbury “The Last Night of the World”
- Alfred Nobel — English classwork
- English exercises
- My cousin Dikran, the Orator
- English homework
- “MSKH through the eyes of the students”
- Traveling as self-education
- English — Homework
- English — Classwork
- British Universities
- Classwork — English
- English — classwork
- Adjective+preposition & Verb+preposition
- The United Kingdom
- English homework exercises
- What does school mean for me?
- The Nature
- English Homework 12/10
- English Homework
- School Uniform’s Problem
- English homework
- Exercises in the class
- English homework
- My friend’s role in my life
- The Friendship
- Ernest Hemingway’s early life
- Present Indefinite Exercises
- Interesting facts about BBC
- The story of BBC
- Project: Who are you?
Ռուսերեն՝

- Классная работа
- Урок 13
- “Жизненные ценности” Сочинение
- Проект «Празднование Нового года в разных странах»
- Притча: ценность купюры
- Урок 12
- Урок 10
- Задания по русскому языку
- «Одиночество» сочинение
- Урок 10
- «Мечты и реальность» сочинение
- Урок 6
- Сочинение “Связь поколений”
- Связь поколений
- Домашнее задание
- Урок 4
- Урок 6
- Проект: Осень в поэзии
Իրավունք՝

- Աղմուկը գիշերային ժամերին
- Առևտրային և ոչ առևտրային իրավաբանական անձինք
- Ինքնաստուգման առաջադրանքներ
- Մանկավարժի պարտականություններն ու իրավունքները
- «Եթե դպրոցում չլիներ գնահատման համակարգը» նախագիծ
- Իրավունք՝ Գնահատում
- Սովորողի իրավունքներ
- Իրավունք՝ գրված ու չգրված օրենքներ
Աշխարհագրություն՝

- ՀՀ բնակչության համեմատություն
- ՀՀ բնակչությունը, տարածքը — համեմատություն
- Լեռնաանտառային լանդշաֆտներ
- Լեռնատափաստանային լանդշաֆտներ
- Անապատակիսաանապատային լանդշաֆտ
- Հայաստանի Թռչունները
- ՀՀ լանդշաֆտները։ Վերընթաց գոտիականություն։
- Աշխատանք ինտերակտիվ քարտեզներով
- ՀՀ օգտակար հանածոներ
- Հայաստանի Հանրապետության աշխարհագրական դիրքը
- Հայաստանի և մոտակա ծովերի հեռավորությունները
Ֆիզիկա`

Նախագծեր, թարգմանություններ, դասեր՝
- Այս օպտիկական խաբկանքը ուղեղի համար իրական աղետ է՝ 2-րդ տեսություն
- Օպտիկական խաբկանք՝ 1-ին տեսություն
- Դաս 16, 17: Էլեկտրական շղթաների հաշվարկը: Հաղորդիչների հաջորդական ու զուգահեռ միացում։
- ԴԱՍ 11, 12 ԷԼԵԿՏՐԱԿԱՆ ԼԱՐՈՒՄ: ՎՈԼՏԱՉԱՓ։ԷԼԵԿՏՐԱԿԱՆ ԴԻՄԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ։ ՕՀՄԻ ՕՐԵՆՔ։
- «Ամբողջական աղետ» նախագիծ
- Դաս 10: Ամպերաչափ, Հոսանքի ուժ
- Ի՞նչ է էլեկտրականությունը, էլեկտրական հոսանքը
- Դաս 6,7․ Էլեկտրական հոսանք։ Հոսանքի ազդեցությունները։
- Ատոմի կառուցվածքը/ Էլեկտրականացման բացատրությունը/ Լիցքի պահպանման օրենքը։ Տեսանյութ
- Դաս 3, 4, 5 Ատոմների կառուցվածքը: Էլեկտրականացման բացատրությունը: Լիցքի պահպանման օրենքը։
- Դաս 1, 2՝ Էլեկտրական լիցք։ Էլեկտրացույց։ Էլեկտրաչափ։ Էլեկտրական լիցքի բաժանելիություն։
Խնդիրներ՝
- Ատոմների կառուցվածքը։ Էլեկտրականացման բացատրությունը։ Հարցեր խնդրագրքից։
- Էլեկտրական լիցք, դիմադրություն, լարում, Օհմի օրենք։ Խնդիրներ
- Դիմադրություն, աշխատանք, լարում և Օհմի օրենք։ Խնդիրներ
- Դիմադրության կախումը հաղորդչի չափերից և նյութի տեսակից։ Տեսակարար դիմադրություն։ Խնդիրներ
- Դիմադրության կախումը հաղորդչի չափերից և նյութի տեսակից։ Տեսակարար դիմադրություն։ Խնդիրներ
- Առաջադրանք 02.12.2022
- Դաս 18-20։ Հոսանքի աշխատանքը և հզորությունը։ Ջոուլ-Լենցի օրենք
- Զուգահեռ ու հաջորդական միացումներ / Խնդիրներ
Քիմիա՝

- Կիսամյակային ինքնաստուգում քիմիայից
- Թթվի բանաձև, անվանում, թթվային մնացորդի անուն
- Թթուներ, հիմքեր, օքսիդներ ու աղեր
- Օքսիդների դասակարգումը, հատկությունները
- Քիմիական ռեակցիայի տեսակները
- Անօրգանական նյութերի հիմնական դասերի վերաբերյալ գիտելիքների ընդհանրացում
- Կալիում՝ նախագիծ
- Գործնական աշխատանք 1․ “Նյութերի ֆիզիկական հատկությունները”
- Դաս 2` Ֆիզիկական մարմին և նյութ
- Մարդկությանը հուզող հիմնախնդիրները, քիմիա գիտության դերը
Փորձեր՝
- Լաբորատոր փորձեր` «Ջրածնի ստացումը տեղակալման ռեակցիայով և այրումը»
- “Անօրգանական շղթա” լաբորատոր փորձեր
Կենսաբանություն՝

- Կենսաբանության թարգմանություն՝ Միթոզ
- Վիրուսներ
- Նյութափոխանակություն
- Ավտոտրոֆներ, հետերոտրոֆներ, հեմոտրոֆներ ու ֆոտոտրոֆներ — թարգմանություն
- Բջջի Օրգանոիդ
- «Ամբողջական աղետ» նախագիծ
- «Ապոպտոզ» և «Բջջի բաժանումը»՝ թարգմանական աշխատանք
- «Ի՞նչ է կենսաբանությունը» թարգմանություն
- Ցիտոպլազմա՝ կառուցվածքը, գործառույթը
- Նուկլեինաթթուներ, դրանց գործառույթները։ Գենետիկական ծածկագիր։ ԱԵՖ
- Օրգանական նյութեր՝ Սպիտակուցների, ածխաջրերի, լիպիդների ֆունկցիաները և բազմազանությունը
- Կենսաբանություն՝ Դաս 1
- Կենսաբանության նախագիծ՝ Ժառանգականություն
TÜRKÇE / ԹՈՒՐՔԵՐԵՆ՝

Թուրքերենից այս տարի շատ հետաքրքիր ու զվարճալի թարգմանություն-նախագծեր կատարեցինք։ Թուրքերենը՝ այս տարի, սկսել ենք ավելի խորացված ուսումնասիրել։ Ամեն նոր դաս մի նոր բազմազանություն է ու ինձ համար զվարճալի է այն, որ թեմաները հեշտ ըմբռնելի են ու արագ յուրացնովի։
- Հետաքրքիր փաստեր Թուրքիայի ու թուրքերի մասին
- Evin ödevi — Geniş Zaman
- İş İlanı
- Genİş zaman’ın ödevlerİ
- Charlie Chaplin
- Putin ve Aliyev, Ermenistan’la imzalanan üçlü anlaşmaları görüştü
- İstanbul
- İlk uçan insanlar — Çeviri
- Gelecek zaman
- Oğluma mektup — Çeviri
- Neler Öğrendik ?
- Hafta sonu
- Dün neler yaptın ?
- Dil bilgisi — ekiler
- «Ալթայական լեզվախումբ» և «Թյուրքական լեզուներ»
- Kayseri — Çeviri
- Հետազոտություն՝ Թուրքիայի բնակիչների կարծիքները Հայաստանի ու հայ ազգի վերաբերյալ
- Türkiye Cumhuriyet
Արվեստ՝

- Մտավոր լաբիրինտ
- Նիկոլայ Կուն «Հին հունական լեգենդներ ու առասպելներ» Մաս 1
- Հին հունական առասպելաբանության մեջ նախանձի դերը
- Հին հունական առասպելներ
- «Խաղը» Ջեք Լոնդոն
- Երևանի մասին պատկերացումներ
- Երևանը` իմ պատկերացմամբ
Ճամփորդություններ՝

Այս տարի կազմակերպվեցին շատ հետաքրքիր ճամփորդություններ ամբողջ Հայաստանով մեկ։ Բախտ վիճարկվեց որոշներին մասնակցել։ Առաջինը՝ Ճամփորդություն դեպի Ապարանի ջրամբարն էր։ Մենք հավես օր անցկացրեցինք մեր կազմակերպիչ՝ ընկեր Լիլիթի հետ, ծանոթացանք Հայաստանի տնտեսական, ռազմական նշանակալից ու մեծ դեր ունեցող կետերից մեկի՝ ջրամբարի հետ։ Երկրորդը՝ Ճամփորդություն դեպի Գիտության և Տեխնիկայի թանգարանն էր։ Այդ օրը մեր մաթեմատիկայի ուսուցիչ ընկեր Թաթուլի հետ ուղևորվեցինք Երևանի ինժիներական քաղաք, որտեղ էլ գտնվում էր այս թանգարանը։ Ծանոթացանք ԽՍՀՄ-ի կազմում ՀՀ-ի արդյունաբերական ու տնտեսական աճի, կարելի է ասել՝ վերելքի հետ, հասկացանք, թե ինչպիսի “հսկա” է եղել Հայաստանը իր թվերին, որը չի հանդիսանում ներկա պահին։ Երորրդը՝ Ճամփորդություն դեպի Արատեսն էր։ Ես ինքս ինձ խոսք էի տվել, որ գոնե այս տարի կարողանամ մասնակցել որևէ եռօրյա ճամփորդության, և իմ երազանքը իրականություն դարձավ և հոկտեմբերի վերջին ֆիզիկայի ուսուցչուհի ընկեր Գոհարի հետ, ընկեր Սամվելի ու ընկեր Լիլիթի հավես, ռազմամարզական, հետաքրքիր, ինֆորմացիոն ու զվարճալի օրեր անցկացրեցինք։ Նաև մեր հասարակական նախագծի մասնակիցներով կարողացանք ամփոփել որոշ արդյունքներ։ Այդպես մեզ բախտ վիճարկվեց ուղևորվել միասին ու եթե ոչ ավարտին, ապա գոնե կեսին հասցնել նախագծի ամփոփ աշխատանքները։ Չորրորդը՝ Ճամփորդություն դեպի երկրաբանության թանգարանն էր։ Աշխարհագրության ուսուցչի՝ ընկեր ԷՄանուելի ու նրա 11-դասարանցիների ընտրության խմբի հետ ուղևորվեցինք այստեղ՝ ուսումնասիրելու ՀՀ հրաշք բնությունը և օգտակար հանածոները։ Թանգարանում կային հազար տեսակի քարեր ու ապարներ, որոնք հավաքված էին ՀՀ-ի տարբեր ծայրերից։
Կարևոր նախագծեր՝

Ճիշտ եմ համարում ավելացնել, թե ինչպիսի նախագծեր եմ կատարել ու ինչպիսիններն են դեռ մշակման կամ ընթացքի մեջ։ Սեպտեմբեր ամսից սկսած ես աշխատել եմ տարբեր նախագծերի վրա, կարողացել եմ արդիական ու հետաքրքիր նյութեր թարգմանել։ Սակայն թարգմանել այնպես, որ հեշտ ըմբռելի ու յուրացնովի լինի։ Դրանք կատարել եմ, թե՛ բնագիտական առարկաներից, թե՛ հասարակական, թե՛ պատմության և թե՛ այլոց։ Թարգմանություններ անելն ու մշակելը ինձ համար շատ մեծ հաճույք է։ Տարիների ընթացքում իմ մեջ սերմացել է սերը դեպի քաղաքագիտությունն ու քաղաքականությունը և ի շնորհիվ ավագ դպրոց կազմակերպած հանդիպում-քննարկումների, ես կարողացել եմ ավելի լավ պատկերացում կազմել այդ ոլորտի նկատմամբ։ Քաղաքագիտության ուսումնասիրմամբ ու հետազոտական աշխատանքների կատարմամբ ես սկսել եմ հետաքրքրվել վերջերս։ Մոտ մեկ տարի է ինչ այդ ոլորտով եմ հետաքրքրված և ուրախ կլինեմ, որ ապագայում այն ուղի հանդիսանա ինձ համար։ Ճիշտ եմ համարում այն, որ ՀՀ քաղաքականության ու ռազմավարության մասին պետք է իմանան մարդիկ։ Ես «Վանո Սիրադեղյան» անվանական մրցանակի իմ Ինքնաառաջադրում-ման շնորհիվ կարողացա շահել այն։ Ես մասնակցել եմ շատ հանդիպումների քաղաքական գործիչների հետ, հեղափոխական գործիչների հետ և նույնիսկ ինքս եմ կազմակերպել որոշ հանդիպումներ, ինչպես օրինակ նախորդ ուսումնական շրջանի ժամանակ՝ հասարակագիտության դասաժամին կազմակերպել էի քաղաքական հանդիպում-քննարկում և մեր դասընթացին էին մասնակցում նաև տնօրինությունը և որոշ սովորողներ՝ Մեր օրերի իրավիճակը՝ հանդիպում — քննարկում։ Իմ քաղաքական նյութերին, թարգմանություններին ու վերլուծություններին կարող եք ծանոթանալ ստորև, ինչպես նաև ինքնաառաջադրման փաթեթում։
- Գրքի ամփոփում՝ Ջո ԲԱՅԴԵՆ
- Հետազոտություն՝ Թուրքիայի բնակիչների կարծիքները Հայաստանի ու հայ ազգի վերաբերյալ
- «Ալթայական լեզվախումբ» և «Թյուրքական լեզուներ»
- «Կռվից դուրս գալ փոքր կորուստներով» Վանո Սիրադեղյան
- Ռեջեփ Թայիփ Էրդողան / Բռնապետեր

Այս տարի շատ կարևոր հասարակական նախագիծ ենք սկսել ավագ դպրոցի պատմագետ-ուսուցիչ տիար Տիգրանյանի հետ։ Նա իր աշխատանքային խմբով մշակել ու կազմել էր սովորողների նախասիրությունների բացահայտման թեստ, իսկ մենք սովորողներին թեստավորել ենք ու հետագայում պարզելու ենք արդյունքները։ Սակայն պետք է նշեմ, որ նախագիծը հիմա թևակոխում է նոր փուլ, ուստի վերջնական արդյունքները դեռ չեն ամփոփվել ու դեռ չեն հրապարակվել։ Քանի որ թեստը շատ ծավալուն է, ուստի մենք այն բաժանել ենք մի քանի փուլի, որոնց ժամանակ կատարելու ենք տարբեր ծավալի աշխատանքներ, որոնք մեզ ավելի ու ավելի կմոտեցնեն վերջնական բաղձալի արդյունքին։ Մեր կատարած ամփոփումների, տեսությունների, սխեմաների ու ուրիշ կարևոր փաստաթղթերի հետ կարող եք ծանոթանալ ստորև՝
- «Նախասիրությունների բացահայտում» նախագծի զարգացման նոր փուլ
- «Նախասիրությունների բացահայտում» նախագծի հիմնական քայլերը
- Նախագծի լրացուցիչ փուլ
- Նախասիրությունների թեստ
- «Նախասիրությունների բացահայտում» նախագիծ
Ինչպես նաև, ոչ պակաս կարևոր ու հետաքրքրիր նախագծեր՝
- Ի՞նչ է էլեկտրականությունը, էլեկտրական հոսանքը
- Աշնան նշանակությունը գրականության մեջ՝ թարգմանություն
- «Բոլորովին ուրիշ աշուն» նախագիծ
- «Ծաղրասարյակ սպանելը» Հարփըր Լի՝ ամփոփում
- Ֆիլմի դիտում
- «Ամբողջական աղետ» նախագիծ
- “MSKH through the eyes of the students”
- ՀՀ բնակչությունը, տարածքը — համեմատություն
- Օպտիկական խաբկանք՝ 1-ին տեսություն
- Проект «Празднование Нового года в разных странах»
- Հետաքրքիր փաստեր Թուրքիայի ու թուրքերի մասին