Прилагательные, указывая на признак, помогают нам выделить нужный предмет из многих однотипных предметов. Например, вам нужен карандаш, и вы говорите товарищу: «Дай карандаш». – «Какой?» – «Дай красный». Так с помощью прилагательного выделяется один предмет из нескольких однотипных.
С прилагательными речь как яркая цветная картина, может быть, даже ещё богаче, чем картина, так как прилагательные обозначают не только цвета предметов, их звуки, запахи, вкус, но и выражают отношение к предметам, о которых говорится.Имя прилагательное отвечает на вопросы Какой (Какая? Какое?), Чей? (Чья? Чье?) и Каков?
Прочитайте текст,выпишите словосочетания с прилагательными,напишите их род и число.
НА КРАЮ ЛЕСА
Вышла на край леса старая лосиха с длинноногим лосенком и задремала на теплом весеннем солнышке. А маленький лосенок учится бегать. Спотыкаются о высокие кочки его длинные ноги. Ласково пригревает в редком лесу весеннее солнышко. Уже надулись на деревьях душистые клейкие почки. Из березовой ветки прозрачными каплями сочится сладкий сок.Весенние лужи отражают высокое небо и кажутся синими. Золотистыми пуховками распустились кустики ивы. Под деревьями зеленеют обросшие брусничником кочки. Хорош запах весеннего леса!
Задремала старая лосиха, но чутко слышит она каждый шорох, каждый тревожный звук. Беззаботно резвится маленький лосенок. Знает он, что не даст его в обиду чуткая и сильная мать.
Ուստի և եռանկյան պարագիծը հավասար է 14+14+10+10=48 սմ
P=48 սմ
Տնային աշխատանք․
Ապրիլի 13
Թեմա`Անկյան կիսորդի և հատվածի միջնուղղահայացի հատկությունները
1․
2․
3.
Քանի,որ հիմքի առընթեր անկյունները հավասար են,եթե մեկը լինի բութ,հետևաբար մյուս անկյունները նույնպես պիտի լինեն բութ:Իսկ եռանկյան անկյունների գումարը միշտ 180 աստիճան է:Իսկ մենք գիտենք,որ ամեն բութ անկյուն 90 աստիճանից բարձր պետք է լինի:Իսկ եթե ունենանք երեք բութ անկյուն,ապա մեր եռանկյունը կլինի 180 աստիճանից բարձր:Կամ եթե մի անկյուն լինի բութ,որը մենք գիտենք 90-ից բարձր է,հետևաբար մյուս անկյունների գումարը պիտի լինի 90-ից ցածր,իսկ մենք գիտենք,որ երկու անկյունների գումարը հավասար է 90 աստիճանի։
Հայաստանի պատմությունը կապված չէ միայն պարտությունների և անկումների հետ։Եվ չի սահմանափակվում փոքրիկ տարածքով հզոր կայսրությունների կողքին։
Հայաստանի պատմությունը նշված է,որպես <<հարուստ և փայլուն>> էջերով Կիլիկյան Հայաստանի,որը տեղակայված է եվրոասիական աշխարհի կենտրոնում,որը շրջապատված է հույներով,ֆրանկերով,սիրիացիներով,արաբներով և թուրքերով։
Իսկ 13 դարի կեսին,ի ուժ հզոր պետության այն համարվում էր <<ամենահզոր աշխարհը Քրիստոնեական արևելքի>>։
Կաթողիկոսը ճանաչվել է որպես հոգևոր առաջնորդ ամբողջ հայ աշխարհում: Ինչ վերաբերում է կառավարչին, չնայած նրա իշխանությունը սահմանափակ էր Կիլիկիայում, բայց նա ինքնիշխան ճանաչվեց Մեծ Հայքի հեռավոր գավառներում, որտեղ վրաց թագավորության գերակայության ներքո հայ իշխանները ստեղծում էին անկախ իշխանություններ:Կոլոֆոնները շարունակական քաղաքական համերաշխության խոսուն վկայություններ են: Մյուս կողմից ՝ ձեռագրերը ձեռից ձեռ անցած գիտնականներին թույլ էին տալիս զանազան ենթադրություններ անել ՝ տարածվելով զարմանալի արագությամբ>>։
Կար երկու Հայաստան ՝ պատմական Հայաստանը և Կիլիկիան, որտեղ 1064 փախստականների թուրքական լծից փախչող ազնվական ընտանիքներ փախան և միացան Բյուզանդական կայսրության կողմից 1045 թվականին տեղահանված հայ մեծամասնությանը `պաշտպանելու իրենց սահմանը Արաբական խալիֆայության հետ:
Բայց սա սովորական միգրացիա չէր: Հեղինակի խոսքով ՝ «դա եզակի պետական միգրացիա էր ՝ ամբողջովին նոր մարդկության պատմության մեջ»: Քանի որ, գտնվելով աքսորում, այնպիսի մեծ հայ ընտանիքներ, ինչպիսիք էին Ռուբենիդները և Խեթումյանները, ունեին հատուկ նպատակ ՝ վերստեղծել հայկական թագավորությունը Լեւանտի տարածքում »: Լայն առափնյա գծով Կիլիկիան, որն այժմ Թուրքիայի աննշան շրջանն էր, «դրախտ» էր, որը պաշտպանվում էր հյուսիսում ՝ Փոքր Ասիայից Տավրոսի լեռնաշղթայով, իսկ արևելքում ՝ Սիրիայից ՝ Մանու լեռնաշղթայով:
Գտնվելով Միջերկրական ծովի հյուսիս-արևելքում, մի կողմից Եվրոպայի և Կոստանդնուպոլսի ուղիղ ճանապարհի վրա, մյուս կողմից ՝ Եգիպտոսի, Իրանի, Մեքկայի և Երուսաղեմի միջև, Կիլիկիան «արտոնյալ վկայություն է Եվրասիայի պատմության մեջ»: Գրքի գլուխները նկարագրում են դիվանագիտության և հայկական աշխարհի ուղին խաչակիրների ժամանումից մինչև թագավորության անկումը Մամլուքների ժամանակ 1375 թվականին: Հեղինակը բացահայտում է նաև Լեւոն I- ի «նուրբ բանակցությունները», որը Բյուզանդիայի իշխանության ներքո, շնորհիվ Գերմանիայի թագավոր Ֆրեդերիկ I Բարբարոսայի, կարողացավ իշխանությունը հասցնել թագավորության աստիճանի:
Տեսանյութ։
Կիլիկիայի զինանշանը և դրոշը 1509 թվականին
Հայ ժողովրդի պատմության ընթացքում բացառիկ դեր է խաղացել Կիլիկիայի հայկական պետականությունը, որը ստեղծվել և գոյատևել է Միջերկրական ծովի ափին, Փոքր Ասիայի հարավ-արևելքում, 1080 թվականից 1375-ը: Մինչև 1198 թվականն այն եղել է Մեծ իշխանապետություն, այնուհետև՝ թագավորություն։
Կիլիկյան Հայաստանի զինանշանը մանրանկարի տեսքով․
Անիի Բագրատունյաց թագավորության անկումից հետո Կիլիկիան կարևորագույն դեր խաղաց հայ ժողովրդի պատմության ընթացքում՝ առաջին հերթին հայկական պետականության պահպանման առումով: Կիլիկյան Հայաստանը եղել է տարածաշրջանի կայացած պետությունների շարքում, հավասարը՝ հավասարի հետ հարաբերվելով եվրոպական երկրների հետ, և իր պետական կարգը գերազանցապես ձևավորել այդ պետությունների կառավարող մարմինների ազդեցությամբ:
«Զինանշանների գրքում», որը 16-րդ դարի առաջին կեսի հերալդիկայի հանրագիտարան է համարվում, ներկայացված են Եվրոպայի և հարակից տարածքների թագավորական, իշխանական, նահանգային և տարբեր այլ զինանշաններ: 161 էջից բաղկացած պորտուգալական միջնադարյան մանրանկարչության այդ գլուխգործոցը պահվում է Լիսաբոնում՝ Պոլտուգալիայի ազգային արխիվում:
Կիլիկյան Հայաստանը Մեծ իշխանապետության ժամանակաշրջանում
Կիլիկյան Հայաստանը Մեծ իշխանապետության ժամանակաշրջանում Իշխանապետության հիմնադիր-իշխանը Ռուբեն Ա-ն (1080–95 թթ.) է: Նրա անունով իշխանապետությունը պատմագիտության մեջ կոչվում է Ռուբինյանների: Անիի Բագրատունյաց թագավորության անկումից (1045 թ.) մի քանի տասնամյակ անց Բագրատունի վերջին թագակիր Գագիկ Բ-ի (1042–45 թթ.) թիկնապահ Ռուբեն իշխանը հայոց նոր պետականություն ստեղծեց Կիլիկիայում: Տեղի հայերի աջակցությամբ տիրանալով Լեռնային Կիլիկիայի Բարձրբերդ, Կոպիտառ ու Կոռոմոզոլ (Կոլիմոզոլ) բերդերին՝ նա 1080 թ-ին թոթափեց Բյուզանդիայի գերիշխանությունը և հիմնեց անկախ ու ընդարձակ իշխանություն: Ռուբենի ավագ որդի Կոստանդին Ա-ն (1095– 1100 թթ.) սելջուկյան թյուրքերից և բյուզանդացիներից ազատագրեց մի շարք հայաբնակ գավառներ, քաղաքներ ու բերդեր: 1098 թ-ին գրավեց ռազմավարական կարևոր նշանակության Վահկա բերդը և դարձրեց իշխանանիստ կենտրոն: Թորոս Ա իշխանը (1100–29 թթ.), շարունակելով հոր՝ Կոստանդին Ա-ի` պետության սահմաններն ընդարձակելու քաղաքականությունը, 1104 թ-ին, պարտության մատնելով բյուզանդական զորքերին, ազատագրեց Սիս, Անարզաբա քաղաքները, իր իշխանությանը միացրեց Դաշտային Կիլիկիայի զգալի մասը: 1107 թ-ին Թորոս Ա-ի և Գող Վասիլի զորքերը Բերդուսի մատույցներում ջախջախեցին Կիլիկիա ներխուժած սելջուկներին: Թորոս Ա-ն Սիս քաղաքի մոտ հիմնեց Դրազարկի և Մաշկևորի հռչակավոր վանքերը, որոնք վերածվեցին կրթության և գրչության կենտրոնների: Դրազարկն այնուհետև դարձավ նաև Ռուբինյանների տոհմական դամբարանը: Թորոս Ա-ի եղբորը՝ Լևոն Ա-ին (1129–37 թթ.), հաջողվեց գահակալման սկզբին անխախտ պահել երկրի սահմանները: 1132 թ-ին բյուզանդական տիրապետությունից ազատագրեց Մամեստիա, Ադանա, Տարսոն քաղաքները և ծովեզրյա հայաշատ գավառները: 1135–36 թթ-ին, կռվելով Անտիոքի դքսության ու Երուսաղեմի թագավորության դեմ, հաջողությամբ ազատագրեց Կիլիկիայի հարավարևելյան հայաբնակ շրջանները:
1137 թ-ին Բյուզանդիայի Հովհաննես Կոմնենոս կայսրը Միջերկրական ծովով ներխուժեց Կիլիկիա, գրավեց ողջ Կիլիկիան և գերեվարեց Լևոն Ա-ին ու նրա 2 որդիներին: 1143 թ-ին Լևոն Ա-ի որդի Թորոս Բ իշխանը (1145–69 թթ.) կարողացավ փախչել գերությունից և, եղբայրների՝ Ստեփանեի ու Մլեհի օգնությամբ համախմբելով հայկական ուժերը, ազատագրեց երկիրը բյուզանդական և սելջուկ-թյուրքական զավթիչներից, վերականգնեց 1137 թ-ից ընդհատված Հայոց պետականությունը: 1152 թ-ին վերստին Կիլիկիա ներխուժեցին բյուզանդական զորքերը՝ Անդրանիկոս Կոմնենոսի հրամանատարությամբ: Հայկական բանակը հանկարծակի գրոհով ջախջախեց թշնամուն: Լքելով բանակը՝ Կոմնենոսն ապաստանեց Անտիոքի դքսի մոտ: Բյուզանդական զորքերի հետագա արշավանքները ձախողվեցին, և կայսրը ստիպված եղավ Թորոս Բ-ին պատվել Պան Սեբաստոս բարձրագույն տիտղոսով և հաշտություն կնքել նրա հետ:
Դավիթ Մուրադյան 